Dil Kültür İlişkisi
Dil canlı bir varlıktır. Zaman içinde olumlu ya da olumsuz değişikliklere uğrar. Bu değişimde coğrafyanın, iklimin, canı cansız doğa unsurlarının, diğer dillerin, ekonomi, edebiyat, sanat gibi bir çok unsurun etkisi vardır. İlk insandan bu yana iletişim doğal olarak dil var olmuştur. Medeniyetlerin gelişip ilerlemesinde en önemli unsur dil; dil ile oluşturulmuş ürünlerdir.
Dilin Görevleri Nelerdir?
- Dilin en temel görevi insanlar arasında anlaşmayı sağlamaktır.
Bunun yanı sıra;
- Kültürün kuşaktan kuşağa aktarılması;
- Toplumsal yaşamı düzene koyma;
- Medeniyetlerin gelişmesine katkıda bulunma; vb. işlevleri de vardır.
Dilin Kültür Taşıyıcılığı Rolü:
Yazılı ya da sözlü her türlü edinim, kazanım dil aracılığı ile aktarılır. Bir kuşağın sahip olduğu bilgiyi, görgüyü, örf adet gelenek görenekler gibi kültür unsurlarını, yazılı metni olmayan toplumsal kuralları bir sonraki kuşağa aktarmasına vesile olan araç bu dildir. Bir toplumda insanlar millet olma bilincine dil sayesinde ulaşır. Bir çocuk sahip olduğu kişilik özelliklerine yine dil sayesinde ulaşır. Bugün toplumsal yaşamda bize özgü birçok davranışın temeli belki bin yıllar öncesine dayanmaktadır.
Dil Kültürü Kültür de Dili Etkiler:
Atasözlerimizin kaynağını düşündünüz mü? İlk defa nerede kim tarafından kullanıldığını? Ya da bir biri ile çelişen atasözlerimizin varlığını?
Atasözleri küçük kültür kalıplarıdır. Birçok atasözü belki binyılların kültürünü içinde barındırır. “el eli; eller de yüzü yıkar”, “yalnız taştan duvar olmaz” vb atasözleri birer kültür göstergesi değil midir? Aynı atasözünün çağlar boyunca değişmeden kullanılması bir kültür aktarımının varlığının delilidir. Bu aktarma işi tabi dil sayesinde olmaktadır.
Dilimiz göçebe kültürün izlerini taşır. Türkçe cümleler kısadır. Dilimizde söylenmek istenen söz en kısa yoldan söylenir. Bu durum Türkçenin kaba bir dil olmasına neden olmaz aksine bu durum Türkçenin matematiksel bir dil olduğunu gösterir. Türkçe kulağı yormaz iletişimi çabuklaştırır.
Kültürün Aktarılmasında Edebiyatın Rolü:
Edebiyat bir sanat dalıdır. Malzemesi de dildir. Bu malzeme ile üretilmiş her türlü edebiyat ürünü kültürün aktarılmasında görev alacaktır.
İlk defa İslam-Arap kültürü ile tanışan Anadolu insanı, Selçuklular döneminde Ahmet Yesevi, Edip Ahmet Yükneki, Kaşgarlı Mahmut, Ali Şir Nevai, Yunus Emre, vb yazar-şair-düşünürlerce şiir türü kullanılarak bu kültüre alıştırılmaya çalışılmıştır. Ozanlarımız bin yılların kültürünü şiirleri ile bu günler ulaştırmıştır. Halk hikayelerimizin kahramanları birer Anadolu insanıdır.