Eski Mısır Tiyatrosu’nda dört ya da beş oyun çeşidi var.

Bunların en eskisi Piramit Yazıları... Piramitlerde, soylu kişilerin mezarlarında elli beş tanesi bulunmuş. Bu yazıların tiyatroyla ilgisini belirten özellikler olarak, yapılacak hareketleri bildiren parçalar ile konuşan kişilerin adları gösteriliyor. Piramit Yazıları’nda ölü hükümdarların, soyluların göğe yükselişleri, ya da dirilişleri anlatılmakta… Bu oyunları oynayanların ise din adamlarıyla çağın ileri gelenleri olduğu sanılıyor.

Eski Mısır’daki ikinci oyun çeşidinin adı Tahta Çıkma Şenliği Oyunu. Bunların bilinenleri arasında en eskisi İ.Ö. 3100 yılında yasılmış, elimizdeki Piramit Yazıları’nın en eskisinden aşağı yukarı yüz yıl sonra. Adından da anlaşıldığı gibi, bu oyun çeşidi firavunların tahta çıkışlarını kutlamak amacını güdüyor. Ayrıca, Heb Sed, ya da Tahta Çıkışı Anma Oyunu denilen oyunlarla da uzun yıllar yaşayan firavunlar olursa onların tahta çıkışları zaman zaman oynanarak anılıyor. Heb Sed’i başlı başına bir oyun çeşidi sayan düşünürler de var.

Eski Mısır’ın üçüncü oyun çeşidine İyileştirme Oyunu adını verebiliriz. Bu oyunlar hastalığın gelmesini önlemek, ya da gelen bir hastalığı geçirmek için oynanan oyunlardır. Bir iyileştirme olayı oyunla anlatılır. Örnekse Horus’u akrep sokar, Isis onu ölümden kurtarır.

Dördüncü oyun çeşidi de başta en iyi bilinenini anlattığımız Acı Çekme Oyunları. Günümüzde bu oyunlardan yalnız üçü biliniyor.

Judea’da

Osiris hikayesi yüzyıllar süren bir yolculukla Yakın Doğu’ya, Küçük Asya’ya, Diyonisos hikayesi olmaya doğru giderken Judea’ya uğramamış, Tevrat’ta bir iz bırakmamış. Ama çağımızın tiyatro üzerine düşünen kişileri Tevrat’ın iki kitabında oyun nitelikleri görüyorlar. Biri “The Song of Solomon”, öbürü “The Book of Jop”. Hele İkincisi tiyatroya öylesine yatkın ki birçok yazar onu oyun biçimine sokmayı denemekten kendini alamamış.

Gene de Judea’da Yunan Tiyatrosu’na kaynaklık edecek önemde bir tiyatro bulunduğu ileri sürülemez. Çünkü bu iki kitabın oynanmak için yazıldığı kanısını doğrulayacak izler, kalıntılar yok.